Phần 2: Chi phí – mi là ai?
Sau bao năm cày cuốc, bạn quyết định đầu tư một chiếc xe hơi để làm gì không biết, tuỳ ý bạn! Nhưng tôi muốn bạn chú ý đến quá trình bạn chọn mua chiếc xe, ít nhiều bạn cũng sẽ phải suy nghĩ đến ngân sách để có được nó đúng không?! Vậy bạn nghĩ gì về chi phí khi đi mua xe hơi?
- Chi phí để sắm con xe này là bao nhiêu?
- Chi phí mua thêm đồ chơi cho nó…
- Xe này uống xăng nhiều không ta?
- Chi phí gửi xe, rửa xe hàng tháng, tiền mua bảo hiểm xe, bảo trì xe, các khoản phí…nhiêu?
- Xe này mình đồng cối đá hay tiểu thư, hở tí là hư…
- Xe này xuống giá nhanh không nhỉ?
- Xe đẹp quá mà tiền thiếu tí, nên vay ngân hàng không?
Và bây giờ, hãy xem tài chính liệt mấy cái câu hỏi trên vào hàng nào nhé!
Khi bạn đang nghĩ đến chi phí sắm xe, chi phí mua thêm đồ chơi cho xe… chính là bạn đang tính đến chi phí đầu tư mà thuật ngữ tài chính gọi là CAPEX (Capital Expenditure).
Khi bạn nghĩ đến chí phí xăng cho xe, chi phí gửi xe, chi phí rửa xe, bảo hiểm xe, các khoản phí hàng tháng, hàng năm…thì đây chính là chi phí hoạt động mà hàng tháng bạn phải bỏ ra để có thể sử dụng xe, tài chính gọi là OPEX (Operational Expenditure).
Và khi bạn nghĩ đến chuyện chiếc xe bạn mua có thể bị mất giá, xuống cấp theo thời gian (độ bền), hay cân nhắc chuyện vay tiền để mua xe đó chính là bạn đang quan tâm đến chi phí tài chính, và giá trị dòng tiền theo thời gian. Vì chiếc xe nó sẽ chẳng tồn tại mãi mãi, nó sẽ xuống cấp và sẽ đến lúc bạn phải bỏ nó đi!
Đến đây, ai thích thì nghĩ tiếp chuyện mang xe đi chạy Uber, và kế hoạch tài chính cho việc mua xe hơi chạy Uber hình thành!
Khi làm kế hoạch tài chính cho dự án cũng tương tự như thế. Bạn cần cần nhận diện tất cả các chi phí đầu tư, chi phí hoạt động, chi phí tài chính – từ đó đặt ra những giải pháp, chọn lựa phương án phù hợp.
Thêm cái ví dụ nữa rồi vào chuyên môn nhé!
Mua nhà cho thuê
Bạn có dư tiền, gửi ngân hàng giờ lãi suất thấp quá, bạn định lấy tiền đi mua cái nhà rồi cho thuê, phần vẫn có tiền cho thuê hàng tháng, phần tính tương lai giá nhà đất còn lên, bán kiếm lời!
Đầu tư nhà cho thuê chính là một dự án kinh doanh điển hình.
Cũng như mua xe, mua nhà bạn cũng phải quan tâm đến chi phí mua căn nhà, chi phí sửa chữa tân trang nhà… trước khi cho thuê (CAPEX). Tiếp đến, bạn phải tính đến chi phí mua bảo hiểm cho căn nhà, chi phí quản lý căn nhà (đóng ban quản lý chung cư hoặc tổ dân phố…), chi phí trả cho môi giới, chi phí thuế nếu cho thuê…(OPEX). Và đương nhiên, bạn sẽ phải cân nhắc đến lãi suất vay cũng như lãi suất tiền gửi, vì nếu tiền cho thuê không đủ bù tiền lãi ngân hàng, thì nên quyết định như thế nào?
Lập một dự án kinh doanh cũng giống như mua nhà, mua xe vậy! Bạn cần nhận diện toàn bộ các chi phí để đầu tư bao gồm chi phí đầu tư (CAPEX) và chi phí hoạt động (OPEX) cho dự án.
Đối với dự án kinh doanh mới, chi phí đầu tư (CAPEX) là tất cả chi phí phải bỏ ra để mua sắm trang thiết bị cho dự án có thể hoạt động. Chi phí hoạt động (OPEX) là chi phí hàng tháng phải trả để sản xuất hàng hoá, cũng như duy trì hoạt động kinh doanh. Đương nhiên chi phí lãi vay và khấu hao máy móc thiết bị cũng phải không được bỏ sót.
Nhưng cái lý do phải phân loại chi phí ra như thế để làm gì? Tôi cho rằng việc này mới đáng để nói đến! Phân loại chi phí để chúng ta có các ứng xử khác nhau với từng loại chi phí!
Đối với CAPEX, mua sắm tài sản hữu hình hoặc vô hình, và tài sản này chỉ mua một lần sử dụng hàng vài năm. Và chúng ta sẽ cân nhắc chuyện bán lại tài sản này trong bất kỳ trường hợp nào không sử dụng đến nó nữa (dừng dự án chẳng hạn cái này có lẽ ít ai nghĩ đến, nhưng nó có ý nghĩa khi chúng ta phải stop loss). Đối với một dự án chưa chắc chắn, và nguồn vốn đầu tư thấp, thì cần phải thật cân nhắc khi đầu tư mua tài sản, vì rủi ro cao. Những tài sản nào có thể thuê, và việc bán lại nó cũng quá khó khăn thì nên thuê hơn là mua.
Đối với OPEX, chi phí này có rất nhiều thứ cần phải phân tích thêm, nhưng có lẽ trong bài sau. Tuy nhiên, đối với loại chi phí này, cần một lưu ý ở đây khi tính toán chi phí đầu tư cho dự án, đó là chi phí hoạt động trong giai đoạn chưa có doanh thu, hoặc có doanh thu không đủ bù OPEX. Nhiều người tính tổng ngân sách đầu tư chỉ tính có phần CAPEX mà quên đi OPEX trong giai đoạn dự án đang lỗ, cần tiền để duy trì hoạt động. Từ đó dẫn đến việc mất thiếu hụt tiền ngay trong những ngày đầu hoạt động…
Một lưu ý nữa đó là việc tính thuế đối với CAPEX và OPEX. CAPEX đầu tư tài sản cố định, vì vậy chi phí sẽ không tính một lần vào tháng đầu tư mà được khấu hao hoặc trích dần vào chi phí hàng tháng trong quá trình hoạt động, theo đó thuế cũng được trừ tương ứng. OPEX thì tháng nào trừ tháng đó. Và cần phải cân nhắc lợi ích thuế khi tính toán CAPEX và OPEX nhé. Luật Việt Nam được chuyển lỗ 5 năm, nghĩa là nếu bạn lỗ hơn 5 năm thì nên đưa vào CAPEX trích khấu hao được nhiều năm hơi, đấy là tôi đang nói đến dự án đầu tư có tính chất đầu tư dài hơi trên 1 năm hoặc 2 năm. Trong giai đoạn đầu tư, chưa có doanh thu, thì chi phí hoạt động trong thời gian xây dựng có thể xem xét đưa vào CAPEX.
Một số phân tích khác sâu hơn về OPEX sẽ tiếp tục trong bài sau nhé!
The post Start Up – Lập Kế Hoạch Tài Chính Cho Dự Án Nên Bắt Đầu Từ Đâu (P2) appeared first on Hàng Sỉ Giá Sỉ.
from hangsigiasi.com http://ift.tt/2fOgqI1
